Kenniskaart - Bacteriën
Animatie van actief en passief transport van stoffen via het celmembraan:http://www.bioplek.org/animaties/cel/membraan2.html
Filmpjes:
Zie ook de map 'Beeldmateriaal' in het hoofdmenu.
Bouw celmembraan: over de bouw van het celmembraan
Actief transport: over celmembranene en actief transport
Passief Transport: over celmembranen en passieve transport van stoffen.
Weetjes
Het menselijk lichaam bestaat uit 50 miljard cellen.
De cellen van de huid worden aangemaakt in de basale laag van de huid. Daarna doen ze er 30 dagen over om de hoornlaag te bereiken. Dat betekent dat een mens op zijn 60ste verjaardag 720 keer een nieuwe huid gekregen heeft.
Op een vierkante centimeter huid zitten gemiddeld 100.000 onzichtbare bacteriën
Voorbeeldvragen
- Wat is het verschil tussen prokaryoten en eukaryoten?
- Leg uit hoe het celmembraan eruit ziet en wat de functie is.
- Verklaar hoe een cel resistent kan worden voor een bepaald antibioticum.
- Waarom werken biotechnologen graag met prokaryoten?
- Leg uit waarom er voor homeostase actief en passief transport nodig zijn.
- Wat heeft een cel nodig voor actief transport?
Bacteriën, eencellige organismen, zijn prokaryoten. Bij de cellen van prokaryoten ligt het DNA los in de cel en is het niet verpakt in een celkern. Het DNA van de bacterie bestaat uit het DNA in de chromosomen en het DNA in de plasmiden.
Plasmiden zijn cirkelvormige stukjes DNA, die bacteriën onderling kunnen uitwisselen. Deze plasmiden worden door biotechnologen
gebruikt om de genetische informatie van een ander organisme op te slaan. De plasmide bevat dan een stukje DNA van een ander organisme. Het organisme kan dan bijvoorbeeld stoffen maken, die het normaal niet kan maken.
Homeostase is het vermogen van een bacterie om het milieu in de cel constant te houden. Om dit constant te houden is er transport van stoffen nodig via het celmembraan.
Steady-state processen zijn processen waarbij doorlopend beginstoffen worden aangevoerd en reactieproducten worden afgevoerd, zodanig dat tijdens het verloop van een reactie de concentraties van de reagerende stoffen in de cel constant blijven.
Een fosfolipide is een organische verbinding.
die bestaat uit een fosfaatgroep, een glycerolgroep, een stikstof bevattende alcoholgroep en een vetzuurgroep. Door deze samenstelling heeft het fosfolipide een hydrofiele kop en een hydrofobe staart.
Het celmembraan bestaat uit een dubbellaag van fosfolipiden. De hydrofiele fosfaatkoppen
zijn gericht naar de buitenkanten van het membraan, de hydrofobe vetzuurstaarten zijn naar de binnenzijde van het membraan gericht.
Passief transport. Kleine ongeladen moleculen zoals ethanol en gassen zoals CO2, O2 en N2 kunnen het celmembraan ongehinderd passeren. Dit transport kost de cel geen energie en wordt daarom passief transport genoemd.
Actief transport. Grote moleculen, ionen en geladen moleculen kunnen het celmembraan alleen passeren met behulp van de transporteiwitten in het membraan. Hier is energie voor nodig en dit wordt dus actief transport genoemd.